هابیت اثر جی. آر. آر. تالکین
داستان هابیت با «بیلبو بگینز» آغاز می‌شود، یک هابیت ساده و صلح‌طلب از «شایر» که از هر گونه ماجراجویی بیزار است. زندگی آرام او با ورود جادوگری به نام «گندالف» و سیزده دورف تغییر می‌کند. بیلبو در مسیر سفری قرار می‌گیرد که نه تنها او را به قهرمانی تبدیل می‌کند، بلکه دنیای او را برای همیشه دگرگون می‌سازد.
خلاصه کتاب هابیت
مهمانی غیرمنتظره
داستان در شایر، جایی آرام و دور از هیاهوی دنیا، آغاز می‌شود. بیلبو، که به روتین روزانه‌اش عادت کرده، با ورود گندالف و سیزده دورف شگفت‌زده می‌شود. این گروه به رهبری «تورین سپربلوط»، قصد دارند گنجینه‌ای را که «اسماگ»، اژدهایی خبیث، از آن‌ها دزدیده، بازپس بگیرند. گندالف، بیلبو را به‌عنوان دزد گروه انتخاب می‌کند، هرچند خود بیلبو هیچ اعتقادی به توانایی‌هایش ندارد.
«بیلبو با تعجب به دورف‌ها نگاه کرد که داشتند خانه‌اش را به هم می‌ریختند. با خودش فکر کرد: ‘چطور می‌توانم این‌ها را از خانه‌ام بیرون کنم؟’ اما وقتی گندالف گفت: ‘ماجراجویی تو همین‌جا شروع می‌شود، بیلبو’، دیگر جای برگشتی نبود.»
بیلبو با اکراه خانه‌اش را ترک می‌کند و به گروه می‌پیوندد. در همان ابتدا، ماجراجویی سخت‌تر از آنچه تصور می‌کرد می‌شود. گروه با سه ترول وحشی روبه‌رو می‌شود که قصد دارند آن‌ها را بخورند. بیلبو تلاش می‌کند غذای ترول‌ها را بدزدد، اما گرفتار می‌شود. در آخر، گندالف با ترفندی هوشمندانه آن‌ها را نجات می‌دهد و ترول‌ها را به سنگ تبدیل می‌کند.
«ترولی با خنده گفت: ‘این کوچولو برای یک لقمه‌ی خوشمزه خوبه!’ بیلبو که می‌لرزید، گفت: ‘فقط داشتم نونتون رو نگاه می‌کردم…’ گندالف از دور زمزمه کرد: ‘وقتشه وارد عمل بشم.’»
خانه‌ی الروند
بعد از نجات از دست ترول‌ها، گروه به ریوندل، خانه‌ی الف‌ها، می‌رسند. «الروند»، فرمانروای خردمند الف‌ها، از آن‌ها استقبال می‌کند و نقشه‌ی مخفی دورف‌ها را بررسی می‌کند. او علامت‌های مخفی روی نقشه را نشان می‌دهد و از مسیر خطرناک پیش رو می‌گوید.
«الروند گفت: ‘این نقشه فقط با نور ماه اسرارش را نشان می‌دهد.’ بیلبو با حیرت به نقشه نگاه کرد و گفت: ‘این ماجراجویی بیشتر از چیزی که فکر می‌کردم پیچیده است.’»
کوهستان مه‌آلود و خطر اورک‌ها
در مسیر عبور از کوهستان مه‌آلود، گروه گرفتار یک توفان شدید می‌شود و به غاری پناه می‌برد. اما این غار، کمینگاه اورک‌هاست. آن‌ها به اسارت گرفته می‌شوند و زندگی‌شان به خطر می‌افتد. گندالف، با استفاده از قدرت جادویی‌اش، گروه را نجات می‌دهد.
«صدای فریاد اورک‌ها در غار پیچید. گندالف با شمشیر درخشانی ظاهر شد و فریاد زد: ‘دست از سر دوستانم بردارید!’ بیلبو که از ترس می‌لرزید، فکر کرد: ‘چطور می‌توانم در این سفر دوام بیاورم؟’»
گالم و حلقه‌ی جادویی
بیلبو از گروه جدا می‌شود و در یک غار تاریک به «گالم»، موجودی عجیب و خطرناک، برمی‌خورد. آن‌ها درگیر بازی معما می‌شوند. بیلبو به‌طور تصادفی حلقه‌ی جادویی گالم را پیدا می‌کند که او را نامرئی می‌کند. با استفاده از حلقه، بیلبو از دست گالم فرار می‌کند و به گروه بازمی‌گردد.
«گالم با چشمان برّاق و صدایی خفه گفت: ‘چه چیزی در جیب‌هایت داری؟’ بیلبو که نفسش بند آمده بود، حلقه را پنهان کرد و گفت: ‘این راز من است.’»
بعد از فرار از کوهستان، گروه به جنگل‌های پایین‌دست می‌رسد. اما آرامششان دیری نمی‌پاید، زیرا وارگ‌ها (گرگ‌های وحشی) به آن‌ها حمله می‌کنند. گروه مجبور می‌شود به بالای درختان فرار کند تا از چنگال وارگ‌ها در امان بماند. گندالف با پرتاب آتش دشمنان را دور نگه می‌دارد تا این‌که عقاب‌های عظیم‌الجثه سر می‌رسند و آن‌ها را نجات می‌دهند.
«گرگ‌ها زیر درخت‌ها زوزه می‌کشیدند و حلقه‌ی محاصره را تنگ‌تر می‌کردند. گندالف شعله‌ای روشن کرد و فریاد زد: ‘تا زمانی که زنده‌ام، شما نمی‌توانید ما را بگیرید!’ در همان لحظه، بال‌های عقاب‌ها بر آسمان سایه افکند.»
خانه‌ی بیورن
گروه که از خطر نجات یافته، به خانه‌ی «بیورن»، یک تغییرشکل‌دهنده، پناه می‌برد. بیورن که می‌تواند به یک خرس عظیم‌الجثه تبدیل شود، داستان سفر آن‌ها را می‌شنود و با اکراه کمکشان می‌کند. او به آن‌ها آذوقه و راهنمایی برای ادامه‌ی سفر می‌دهد.
«بیورن با چهره‌ای جدی گفت: ‘دنیای بیرون خطرناک‌تر از چیزی است که تصور می‌کنید. اگر قصد دارید به آن کوه لعنتی بروید، بهتر است آماده باشید.’ بیلبو زیر لب گفت: ‘چه ماجرایی گیر من افتاده است؟’»
گروه وارد جنگل مرک‌وود می‌شود، جایی که تاریکی و وهم در آن موج می‌زند. آن‌ها در جنگل گم می‌شوند و بیلبو برای اولین بار مجبور می‌شود شجاعتش را نشان دهد. وقتی عنکبوت‌های غول‌پیکر گروه را اسیر می‌کنند، بیلبو با شمشیر و حلقه‌اش آن‌ها را شکست می‌دهد و دورف‌ها را نجات می‌دهد.
«بیلبو با نفس‌نفس زدن شمشیر کوچکش را بلند کرد و گفت: ‘من نمی‌گذارم شما دوستانم را بگیرید!’ عنکبوت‌ها با خشمی وحشیانه به سمت او آمدند، اما او نترسید. برای اولین بار، احساس کرد که شجاعت در وجودش شعله می‌کشد.»
زندان الف‌های جنگلی
بعد از شکست دادن عنکبوت‌ها، گروه توسط الف‌های جنگلی دستگیر می‌شود و به اسارت درمی‌آید. بیلبو با استفاده از حلقه‌اش، خود را نامرئی می‌کند و نقشه‌ای برای فرار می‌کشد. او دورف‌ها را در بشکه‌های خالی می‌گذارد و همه‌ی آن‌ها را از رودخانه فراری می‌دهد.
«بیلبو با لبخندی کوچک گفت: ‘صبر کنید، راهی پیدا می‌کنم.’ او بشکه‌ها را یکی‌یکی باز کرد و دوستانش را داخل آن‌ها گذاشت. سپس با صدایی مطمئن گفت: ‘همه‌چیز درست می‌شود. فقط به من اعتماد کنید.’»
گروه به «شهر دریاچه» (لیک‌تاون) می‌رسد، جایی که مردمی سخت‌کوش و امیدوار زندگی می‌کنند. ساکنان شهر ابتدا از آن‌ها استقبال گرمی می‌کنند، چون باور دارند که بازگشت دورف‌ها به کوهستان اره‌بور می‌تواند برایشان خوش‌یمن باشد.
«مردم با شوق به تورین نگاه می‌کردند و یکی از آن‌ها فریاد زد: ‘ما به شما امید بسته‌ایم! اگر گنج را پس بگیرید، همه‌چیز تغییر می‌کند.’ اما بیلبو در دلش گفت: ‘این ماجراجویی هنوز پایان نیافته…’»
نزدیکی به کوهستان تنها
گروه بالاخره به کوهستان تنها (اره‌بور) نزدیک می‌شود. آن‌ها وارد ناحیه‌ی ویرانه‌ای در اطراف کوه می‌شوند، جایی که زمانی شکوه و عظمت پادشاهی دورف‌ها بود. احساس اضطراب و هیجان در اعضای گروه موج می‌زند. تورین، با نگاهی مشتاق به کوه، مصمم است که خانه‌ی اجدادی خود را باز پس بگیرد.
«تورین به آرامی گفت: ‘این همان جایی است که باید باشیم. قلب من اینجا است، در میان سنگ‌ها و سایه‌های کوه.’ اما بیلبو در دل گفت: ‘ما باید با یک اژدها روبه‌رو شویم. چطور ممکن است از اینجا زنده بیرون بیاییم؟’»
ملاقات با اسماگ
بیلبو به‌عنوان دزد گروه وارد تالار عظیم اژدها می‌شود. او با اسماگ، اژدهایی غول‌پیکر و مرگبار، روبه‌رو می‌شود که بر روی گنجینه‌ی عظیمی خفته است. اسماگ با هوش و زبانی نیش‌دار بیلبو را بازجویی می‌کند. بیلبو با زیرکی از حلقه‌ی نامرئی‌اش استفاده می‌کند تا از چنگال اژدها فرار کند، اما اطلاعاتی درباره‌ی نقطه ضعف اسماگ (یک قسمت بدون پوشش فلس روی سینه‌اش) به دست می‌آورد.
«چشم‌های طلایی اژدها در تاریکی تالار می‌درخشید. اسماگ غرید: ‘تو کیستی که جرأت کردی به گنجینه‌ی من نزدیک شوی؟’ بیلبو با صدایی لرزان گفت: ‘فقط یک مسافر ساده‌ام… اما چیزی از گنج تو نمی‌خواهم.’ اسماگ با خنده‌ای تلخ گفت: ‘دروغ‌هایت را برای خودت نگه دار، ای دزد کوچک!’»
تالار خالی
بعد از مواجهه با اسماگ، گروه وارد تالار خالی می‌شود. اژدها تالار را ترک کرده و برای حمله به شهر دریاچه رفته است. تورین و همراهانش در گنجینه‌ای عظیم غرق می‌شوند، اما نگرانی درباره‌ی بازگشت اسماگ همواره در ذهنشان است.
«تورین در میان گنجینه قدم زد و گفت: ‘این همان چیزی است که برایش جنگیدیم. این ثروت به ما تعلق دارد.’ اما بیلبو با خود گفت: ‘این گنجینه بیش از حد بزرگ است… و مشکلات بزرگی را هم به همراه خواهد آورد.’»
اسماگ به شهر دریاچه حمله می‌کند و آن را در شعله‌های آتش فرو می‌برد. اما بارد، یکی از جنگجویان شجاع شهر، با استفاده از یک تیر سیاه و با هدف قرار دادن نقطه ضعف اسماگ، او را می‌کشد. شهر ویران می‌شود، اما مردم با شجاعت تلاش می‌کنند زندگی خود را از نو بسازند.
«برد با چشمانی مصمم به اژدها خیره شد و گفت: ‘این تیر آخرین امید ماست.’ او تیر سیاه را در کمان گذاشت و آن را با تمام توان رها کرد. تیر از سینه‌ی اژدها عبور کرد و اسماگ با فریادی گوش‌خراش به زمین سقوط کرد.»
آماده‌سازی برای جنگ
با مرگ اسماگ، خبر وجود گنجینه در کوهستان تنها همه‌جا پخش می‌شود. ارتش‌های مختلف از جمله الف‌ها، انسان‌ها، و دورف‌ها به سمت کوه حرکت می‌کنند. تورین از بیم از دست دادن گنج، خود را درون کوه حبس می‌کند و در میان طمع و جنون فرو می‌رود.
«تورین فریاد زد: ‘این گنج متعلق به من است! هیچ‌کس نمی‌تواند آن را از من بگیرد!’ اما بیلبو با نگرانی گفت: ‘آیا این طلا ارزش جنگ و خونریزی را دارد؟’»
وقتی ارتش‌ها به کوه می‌رسند، جنگی بزرگ میان انسان‌ها، الف‌ها، دورف‌ها، وارگ‌ها، و اورک‌ها آغاز می‌شود. در این نبرد، تورین با شجاعت می‌جنگد، اما به شدت زخمی می‌شود.
«در میان نبرد، تورین فریاد زد: ‘برای اره‌بور بجنگید!’ اما بیلبو با اشک در چشم‌هایش نگاه می‌کرد و می‌دانست که این جنگ بیش از حد گران تمام خواهد شد.»
وداع با تورین
تورین در لحظات آخر عمرش از بیلبو عذرخواهی می‌کند و دوستی آن‌ها دوباره برقرار می‌شود. تورین می‌گوید که بیلبو نماینده‌ی شرافت و اخلاق است، چیزی که خودش در طمع گنجینه از دست داده بود.
«تورین به سختی گفت: ‘تو از همه‌مان بهتر بودی، بیلبو.’ و بیلبو، در حالی که اشک می‌ریخت، گفت: ‘دوستی تو برای من از هر گنجی ارزشمندتر است.’»
بعد از پایان ماجرا، بیلبو به خانه‌ی خود در شایر بازمی‌گردد. او متوجه می‌شود که زندگی آرام و ساده‌اش را بیشتر از هر گنجی دوست دارد. داستان با این پیام به پایان می‌رسد که ماجراجویی ارزشمند است، اما خانه و آرامش واقعی‌ترین گنجینه‌ها هستند.
«بیلبو با لبخندی کوچک وارد خانه‌اش شد و گفت: ‘این همان جایی است که به آن تعلق دارم. دنیا بزرگ است، اما هیچ‌چیز جای شایر را نمی‌گیرد.’»
جمع بندی کتاب هابیت
هابیت نوشته‌ی جی. آر. آر. تالکین، داستانی پرماجرا و جادویی است که سفری از شایر آرام به دل خطرات و چالش‌های دنیای پر از اژدها، گنجینه، و جنگ را روایت می‌کند. این کتاب با محوریت بیلبو بگینز، هابیتی ساده و بی‌ادعا، نشان می‌دهد که شجاعت، دوستی، و اخلاق می‌توانند بر طمع و ترس غلبه کنند.